RESULTATEN VAN HET TRANSITIETEAM
Advies Transitieteam voor het Rijk - Wettelijke Verplichting Materialenpaspoort (2020)
Aanleiding
De Transitieagenda Circulaire Bouweconomie (2017) benoemt het verkrijgen van inzicht in materialen en grondstoffen een eerste essentiële stap voor het realiseren van een circulaire bouweconomie. De vraag of een materialenpaspoort hiervoor een behulpzaam middel zou kunnen zijn is in de afgelopen jaren opgekomen en onderzocht.
Samenvatting
Het Transitieteam adviseerde het kabinet in 2020 dat er nog onvoldoende inzicht was om een wettelijke verplichting van een materialenpaspoort te verantwoorden. Vervolgens heeft RVO in het najaar van 2021 een actieonderzoek uitgevoerd in opdracht van BZK met als doel de belangrijkste kennishiaten op te vullen en een mogelijke verplichting voor een materialenpaspoort in de bouw te kunnen onderbouwen. Het bleek dat een wettelijke verplichting van het materialenpaspoort op korte termijn af te raden is. Het onderzoek wijst de overheid aan als initiatiefnemer voor samenwerking met het bedrijfsleven en de wetenschap om sectorbrede afspraken te maken over de opslag en het delen van data.
Uitkomsten
Vervolgtrajecten hebben in mindere mate een focus op materialenpaspoorten en kijken naar een bredere datastrategie. Halverwege 2022 besloot het Rijk dat er één brede CE datastrategie voor de bouwsector nodig is. Er is toen een verkenning gestart om dit verder in kaart te brengen.
In 2018 is begonnen met de oprichting van de publiek-private samenwerking DigiGO over uniformering binnen datastelsels in de gebouwde omgeving. Binnen DigiGO zijn een aantal pilotprojecten opgezet (digideals) die verschillende uitvoerende partijen bij elkaar brengen om afspraken te maken rondom data-uitwisseling. Die output wordt gebruikt voor het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) dat in juni 2024 wordt gelanceerd. Dit is een afsprakenstelsel dat uniforme afspraken biedt die zorgen voor veilige en betrouwbare toegang tot data.
Eén van de digideals in ontwikkeling met RWS en RVB focust zich specifiek op de datastrategie circulaire economie. Naast het uitwerken van materiaal-en objectidentificatie in de keten (bijv. op basis van een materialenpaspoort) wordt er een marktplaatsconcept voor circulair bouwen ontworpen en nagedacht over open standaarden en uniforme object-datadefinities voor uitwisseling in de keten. Dit wordt op korte termijn gepubliceerd in een ambitiedocument. De volgende stap is verbinding te zoeken tussen deze thema’s in relatie tot de bredere circulaire datastrategie.
CB23 heeft zich sinds 2019 beziggehouden met een leidraad voor paspoorten in de bouw en heeft deze in juni 2023 voor het laatst aangescherpt. Ook hier wordt de waarde van een datagovernance strategie benadrukt.