Over ons
Overheid en marktpartijen in de bouwsector willen meer circulair gaan bouwen om zo een schone, toekomstbestendige leefomgeving voor volgende generaties te behouden. Het einddoel is een compleet circulaire bouw in 2050. Circulaire maatregelen dragen bij aan de klimaat- en energiedoelstellingen. Het Transitieteam Circulaire Bouw Economie (CBE) zet zich in om deze ambities te helpen realiseren.
Het Transitieteam CBE heeft sinds 2019 in verschillende samenstellingen gewerkt aan de fundamenten van een circulaire bouweconomie. Een tijdlijn met de oorsprong, mijlpalen en resultaten van het Transitieteam vindt u onderaan deze pagina.
Het huidige Transitieteam werkt sinds medio 2024 aan de opschaling van de initiatieven voor circulair bouwen, en bouwt daarmee voort op de resultaten van het vorige Transitieteam. Dat heeft met het opleveren van het ‘Basiskamp’ eind 2023 de fundamenten voor de circulaire economie helpen leggen.
Het huidige team bestaat uit professionals die uit verschillende geledingen afkomstig zijn: overheidsorganisaties, belangen- en brancheorganisaties, woningbouwverenigingen en bedrijven. Zij willen vooral de brug slaan tussen theorie en praktijk. Zij kunnen daartoe gevraagd en ongevraagd advies geven aan relevante departementen en andere organisaties.
Het Transitieteam werkt in ieder geval aan de volgende thema’s:
- Verduurzaming en levensduurverlenging bouwwerken;
- Hoogwaardig hergebruik van bestaande bouwwerken;
- Klimaatinstallaties in bouwwerken;
- Vermindering van materiaalgebruik in bouwwerken;
- Aansluiting op Europees beleid.
Daarnaast zullen ook de ervaringen uit de praktijk aanleiding kunnen zijn om onderwerpen te agenderen.
Het Transitieteam wordt ondersteund door een Transitiebureau waarin RVO de programmasecretaris levert en de inhoudelijke kennis voor de B&U-sector, en Rijkswaterstaat de inhoudelijke kennis voor de GWW-sector.
Historie Transitieteam Circulaire Bouweconomie (2017-2023)
2016: Circulair bouwen op de agenda!
In de aanloop naar 2019 komt circulaire economie voor het eerst prominent op de maatschappelijke en politieke agenda. Het rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’ (2016) en het Grondstoffenakkoord (2017) bieden de kaders om de transitie in gang te zetten. Er is brede overeenstemming bij de overheid en marktpartijen in de bouwsector om anders, meer circulair te gaan bouwen en zo een schone, veilige leefomgeving voor toekomstige generaties te behouden. Het einddoel is een compleet circulaire bouw in 2050. De strategie voor dat doel staat in de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie (CBE). De Transitieagenda heeft een looptijd van 2019 tot en met 2023.
2019: Aan de slag met 4 speerpunten
Met Elphi Nelissen als voorzitter en een groep teamleden uit de gehele bouwsector, zowel overheid als bedrijfsleven, maakt het Transitieteam Circulaire Bouweconomie een eerste uitvoeringsprogramma om de circulaire ambities voor de bouw te realiseren. Het transitieteam gaat aan de slag met vier speerpunten:
- Ontwikkelen van vraag, aanbod én markt;
- Een uniforme methode om circulariteit te meten;
- Beleid, wet- en regelgeving die niet knelt maar stimuleert;
- Vergroten van kennis en bewustwording.
2020: Marktontwikkeling en advies materialenpaspoort
In 2020 wordt een eerste balans opgemaakt: ondanks dat circulair bouwen steeds meer belangstelling krijgt, ligt de marktontwikkeling niet op schema. Dat komt doordat we nog onvoldoende weten wat circulair bouwen concreet betekent. De ervaringen met circulair inkopen in de bouw zijn nog beperkt.
Daarom ontwikkelt het Transitieteam twee handreikingen, 1 voor de B&U-sector en 1 voor de GWW-sector, om inkopers op weg te helpen met circulair inkopen in de burgerlijke en utiliteitsbouw en in de grond-, weg- en waterbouw.
Ook lanceert het team ‘De Circulaire Bouwcatalogus’ om een podium te geven aan al bestaande circulaire producten en diensten. Een belangrijke vraag die in 2020 speelt is: ‘Moet een materialenpaspoort wettelijk verplicht worden?’ Het Transitieteam geeft hierover advies aan het ministerie van BZK.
2021: Meer focus en de eerste podcast
Begin 2021 neemt Vincent Gruis het voorzitterschap over. Het Transitieteam brengt in een nieuw uitvoeringsprogramma meer focus aan. Het doel is om in 2023 een zogenoemd ‘basiskamp’ gereed te hebben. Het basiskamp moet alle benodigde instrumenten, hulpmiddelen en voorwaarden bevatten om verder te versnellen naar een circulaire bouweconomie in 2050. Verder zijn er steeds meer initiatieven op het gebied van circulair bouwen.
Het Transitieteam start met ‘De circulair bouwen podcasts’ om meer bekendheid te geven aan goede voorbeelden, nieuwe ontwikkelingen en de onderwerpen waar het Transitieteam mee bezig is.
2022: Concretere doelen voor circulair bouwen
De Integrale CE-rapportage (ICER, 2021) van het Planbureau voor de Leefomgeving geeft aan dat de doelen voor circulariteit concreter moeten worden en dat meer ‘dwang en drang’ nodig is om deze te halen. Het Transitieteam pakt dit op voor de bouw en adviseert het Rijk over concretere doelen voor woningen, kantoren en bedrijfshallen, bruggen en viaducten, en wegverharding. Deze ‘Adviesroute naar een circulaire economie voor de bouw’ vormt belangrijke input voor het nieuwe Nationale Programma Circulaire Economie. Dit advies wordt ook uitgebreid toegelicht tijdens de eerste Nationale conferentie Circulair Bouwen, georganiseerd door het Transitieteam. Tot slot is 2022 het jaar waarin biobased bouwen meer op de agenda komt en een onderzoek start naar een dwingender gebruik van de milieukostenindicator (MKI) in de grond-, weg en waterbouw.
2023: Basis op orde, samen op weg naar 2030!
Is het basiskamp gereed? Op alle vier de speerpunten heeft het Transitieteam flinke stappen gezet. In haar laatste jaar geeft het Transitieteam adviezen over 6 belangrijke aandachtspunten: financiering van de CE, het MKI-stelsel, hergebruik, vereiste systeemveranderingen, rol van medeoverheden en bouwen binnen planetaire grenzen. De meest relevante resultaten zijn terug te vinden op de website van het Transitieteam. Met deze resultaten is het Basiskamp op orde.
Een groot aantal partners heeft de resultaten bovendien aangevuld met instrumenten, hulpmiddelen en ervaringen. Denk aan DGBC, Platform CB’23, Cirkelstad, TKI Bouw en techniek en andere initiatieven: ook zij werken actief aan een circulaire bouweconomie. Met deze partijen organiseerde het Transitieteam de conferentie ‘Circulair Bouwen aan Morgen’: de afsluiting van de eerste vijf transitiejaren én de start van een nieuwe fase. Om in 2030 de mijlpaal ‘50% circulair’ te halen, bundelen we de krachten. Met alle circulaire bouwpartners vormen we een nieuw Transitieteam: samen op weg naar 2030!
Meer weten over het Transitieteam in de periode 2019 t/m 2023? Lees dan het Magazine over 5 jaar Transitieteam Circulaire Bouweconomie. Met interviews met de oud-Transitieteamleden over de vraagstukken waar zij zich mee bezig hebben gehouden, waar zij het meest trots op zijn en een overzicht van de behaalde resultaten.
Transitieteam Circulaire Bouweconomie
Eind 2018 is een Transitieteam Circulaire Bouw Economie (CBE) ingericht dat bestaat uit vertegenwoordigers van overheden en de bouw en GWW-sector. Deze professionals op persoonlijke titel sturen het Uitvoeringsprogramma aan. Het Transitieteam komt minimaal vijf maal per jaar bijeen.
Huidige transitieteam:
Vincent Gruis (TU Delft) - Voorzitter
Ludo Hennissen - Rijkswaterstaat
Thijs Huijsmans - Heijmans
Jasper van den Munckhof - Building Balance
Liselore Havermans - TKI Bouw en Techniek
Bert Krikke - Cirkelstad
Bas Nanninga - UvW
Laetitia Nossek - DGBC
Gerrolt Ooijman - Wonion
Olaf Oosting - Valstar Simons
Crystal Ririassa - Rijksvastgoedbedrijf
Maya Sule - Rijkswaterstaat
Sander Woertman - NEPROM
Edwin Zoontjes - VERAS
Toehoorders:
Esther 't Hoen - Ministerie van VRO
Charlie de Jong - Ministerie van I&W
Transitiebureau
Hans Scherpenzeel (RVO) - Secretaris en programmamanager CBE
Claartje Vorstman (RWS) - Deelprogrammaleider GWW
Menno Brouwer (RVO) - Deelprogrammaleider B&U