'Metropoolregio Amsterdam (MRA) is ideaal schaalniveau voor kennisdeling circulair bouwen'

De beste manier om circulair bouwen hoog op de agenda te krijgen is door samenwerking en het gewoon gaan doen. Dat bewijst C-creators in de Metropoolregio Amsterdam (MRA): als bindmiddel en accelerator tussen stakeholders worden productieve samenwerkingsverbanden gesmeed, die leiden tot het versnellen van circulair bouwen in de praktijk. Kernthema is kennis collectief maken.

Categorie: Achtergrond Interviews

Door: Siebe Schootstra, 28 februari 2020

Wouter van Twillert van C-creators legt tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie uit hoe kennisdelen leidt tot inspireren en activeren. ‘Wij zijn een stichting die 2,5 jaar geleden is opgestart vanuit de behoefte in de metropoolregio Amsterdam om beter samen te werken op het gebied van circulair bouwen. Dat was een initiatief van de Gemeente Amsterdam, Haarlemmermeer, Rabobank en de Schiphol-groep. Idee was een stichting op te richten met vier belangrijke uitgangspunten. Hoe kun je kennis collectief maken, hoe kun je schaal creëren voor circulaire oplossingen en diensten, hoe kun je leren van projecten en het elke keer beter doen en als vierde, hoe kun je organisaties inspireren en activeren om concreet aan de slag te gaan.’

Voor de metropoolregio Amsterdam ligt in de bouw een enorme opgave, zowel in renovatie en nieuwbouw alsook utiliteit en GWW-werken. De impact van de bouw is groot en daarom is er behoefte versneld tot resultaten te komen met betrekking tot circulariteit.

C-creators fungeert als bindmiddel en accelerator in de samenwerking tussen partijen. ‘Wij zorgen dat we betrokken raken bij projecten om in de praktijk ervaring op te doen en te leren. Dat kan in verschillende rollen, als expert op een deelgebied, als matchmaker of als procesbegeleider. Actief meewerken aan projecten is voor ons een manier om kennis te genereren. Daarvoor werken we nauw samen met Cirkelstad, het EIB en TNO.’

Wouter van Twillert van C-creators

‘Met onze activiteiten richten we ons als eerste op het creëren en onderhouden van een community van opdrachtgevers, opdrachtnemers, financiers, adviseurs en andere betrokkenen die met het thema aan de slag willen. Vervolgens voeren we taken uit binnen projecten, om te kunnen leren. Voor vraagstukken die steeds weer terugkomen proberen we oplossingen, tools of gereedschappen te vinden waarmee de circulaire bouw is op te schalen. Als laatste proberen we ook een soort academie te zijn voor kennisopbouw en kennisdeling.’

Schaalgrootte

‘Volgens ons zitten we in een regio als de metropoolregio Amsterdam (MRA) precies op het juiste schaalniveau. Op landelijk niveau zit je te ver af van de praktijk en binnen een gemeente zie je onvoldoende de bovenregionale opgaven waarin je elkaar kunt versterken. Daarnaast heeft het ook een praktisch voordeel. Afstanden binnen de MRA zijn met een half uur te overbruggen en zo ontstaat snel de synergie waarmee kennisuitwisseling op gang wordt gebracht.’

Gereedschap

Oplossingen die binnen een project gevonden worden wil je repliceerbaar maken. Een methode of een model kan je voor vergelijkbare situaties steeds opnieuw toepassen. ‘Bijvoorbeeld bij projecten in gebiedsontwikkeling spelen meerdere thema’s; naast circulariteit ook mobiliteit of biodiversiteit. Als die scope groter wordt, is het moeilijk om te bepalen hoe maatregelen zich ten opzichte van elkaar verhouden. Je kunt elektrisch vervoer stimuleren en daarvoor zonneparken introduceren, maar wat is daarvan het effect op andere even belangrijke thema’s? Daarvoor hebben we samen met BPD (Bouwfonds property development, red.) een afwegingskader gemaakt waarmee je richting kunt geven aan de besluitvorming. Dit kun je ook op andere gebieden kunt toepassen. Zo ontstaat een gereedschap. Een ander voorbeeld is een handboek dat je ontwikkelt voor circulair renoveren. Dat kan heel high tech zijn, maar kan ook een handige checklist zijn, of een eenvoudig rekenblad om circulair te kunnen aanbesteden.’

C-creators & het bouwprogramma MRA

Kennisdelen

‘Kennis collectief maken is eigenlijk onze grootste opgave. Daarom zoeken we projecten die herkenbaar zijn, aansprekend en ook makkelijk te kopiëren. In Haarlemmermeer werken we aan de circulaire renovatie van een school. Als je dat goed documenteert, heeft dat een enorme spin off voor de regio en voor de rest van Nederland. Dat kan ook gelden voor een ziekenhuis of een bedrijventerrein. Naarmate je iets hebt wat vaker voorkomt, is het voor ons interessanter. Want dan heeft het zin om kennis te ontwikkelen en te verspreiden en om gereedschappen te maken.’

Versnellen

De werkwijze van C-creators verdient navolging. Maar wil de realisatie van circulair bouwen echt versneld worden, dan is ook onderzoek nodig. ‘In de praktijk ben je bezig met de uitvoering van een project. Dan is het heel lastig om de uitvoering te koppelen aan onderzoek. Maar wil je programmatisch aan de slag en zaken meetbaar en onderling vergelijkbaar maken, is juist ook tijdens de uitvoering van projecten onderzoek nodig. Daarvoor zouden we graag wat budget vrij kunnen maken.’

Kennis collectief maken is eigenlijk onze grootste opgave. Daarom zoeken we projecten die herkenbaar zijn, aansprekend en ook makkelijk te kopiëren

Het Bouwprogramma voor de Metropoolregio Amsterdam is een initiatief van Cirkelstad, EIB, TNO en C-creators. Samen bouwen we aan grote circulaire iconische en/of opschaalbare projecten. C-creators is een publiek-private stichting zonder winstoogmerk. Het Bouwprogramma richt zich op de Metropoolregio Amsterdam, wat een haalbare schaal biedt om kringlopen in de bouwsector te sluiten. De focus ligt op begeleiding en uitvoering van grote, circulair iconische en/of opschaalbare projecten. We ontwikkelen gereedschap op basis van de behoefte in en vanuit de praktijkprojecten en de opgestelde kennisagenda. Dit gereedschap toetsen we steeds opnieuw in nieuwe bouw- & ontwikkelopgaven met betrokken partijen uit de bouwindustrie. Bekijk hier overige projecten van C-creators.