Bouwen, bouwen, bouwen?

Bert Krikke © Beeld: Marco Hofste

We hebben zo snel mogelijk zoveel mogelijk nieuwe woningen nodig. Met dat uitgangspunt is nieuwbouw - of eventueel verbouw - een voor de hand liggende keuze. Maar uit het oogpunt van duurzaamheid kun je op allerlei gebieden slimmere keuzes maken: bestaande woningen splitsen, infrastructuur een langere levensduur geven met goed beheer, een beweegbare brug door een niet-beweegbare vervangen.

Traditionele opdrachten

‘Het PBL heeft onlangs nog weer bekendgemaakt dat we ver achterliggen op onze doelstellingen om materiaalgebruik te verminderen’, zegt Bert. ‘Dat vraagt om anders denken. Opdrachtgevers als gemeenten en woningcorporaties zetten nog best veel traditionele opdrachten in de markt. Beter is om vanaf het allereerste begin je af te vragen of het ook anders kan: kunnen we dit gebied met minder infrastructuur ontsluiten, minder installaties in corporatiewoningen aanbrengen, een multifunctioneel centrum compacter bouwen waarbij doelgroepen het gebouw écht samen kunnen gebruiken?’

Narrow the loop

Beter en slimmer benutten van de bestaande gebouwen en infra en soms durven besluiten minder of niet te bouwen is de centrale doelstelling van de werkgroep Narrow the loop, waarin overheden, marktpartijen en kennisinstellingen deelnemen. Bert: ‘We verkennen intensiever gebruik van bestaande gebouwen, slimmere aanleg van infra, bijvoorbeeld bij de ontsluiting van gebieden, en anders omgaan met beheer en onderhoud. Er zijn goede voorbeelden, zoals woningdelen bij woningcorporaties. Die voorbeelden willen we ophalen bij de Rijksoverheid, bij gemeenten en bij brancheorganisaties. Hierbij hebben we dus ook Aedes en de individuele woningcorporaties nodig. We nemen de succesfactoren onder de loep: was het de inzet van de opdrachtgever die zorgde voor de slimme aanpak? Of kosten? Of iets anders? Op basis hiervan willen we binnen 2 jaar een getest afwegingskader opleveren dat partijen kunnen gebruiken aan het begin van bouw- of infraprojecten. Materiaalgebruik verminderen vraagt een andere mindset: eerst integraal kijken in plaats van inzetten op zo snel mogelijk bouwen. Dit hoeft niet meer tijd te kosten. Sterker nog: slimmer materiaalgebruik kan juist goedkoper en sneller zijn. En uiteraard duurzamer.’

Cirkelstad is een landelijke coöperatie die de circulaire gebouwde omgeving stimuleert.

Dit artikel verscheen eerder in TwintigDertig, april 2025. Auteur: Berber Bijma.