Juridische wegwijzers voor de circulaire economie: CircuLaw deelt kennis en instrumenten voor duurzaam beleid

Arjan Hassing is ambtenaar bij de gemeente Amsterdam, maar voelt zich ook ondernemer. Hij is initiator en projectleider van CircuLaw, een startende publieke onderneming met groei-ambities. CircuLaw is ontstaan toen Hassing en zijn collega’s een circulaire economie-strategie voor de gemeente Amsterdam schreven. Ze wilden weten hoe Amsterdam de circulaire economie met juridische instrumenten kan stimuleren. Het bleek een pittige klus om dat uit te zoeken vanwege het complexe en verscheiden karakter van de wet- en regelgeving; zo vind je regels in fiscaal recht, privaatrecht en publiekrecht. Na hun noeste uitzoekwerk vonden Hassing en zijn collega’s het onnodig om hun bevindingen binnen de eigen organisatie te houden. Zo ontstond het plan om de opgedane kennis te delen via een nieuw kennisplatform Onder de vleugels van het Amsterdamse stedelijke innovatieteam en in samenwerking met adviesbureau Dark Matter Labs werd CircuLaw opgericht.

Wat doet CircuLaw precies en voor wie?

Hassing: “We doen wetsanalyses en publiceren de uitkomsten: bruikbare juridische instrumenten en succesvolle toepassingen ervan. Gemeente- en provincieambtenaren, zoals inkopers, projectleiders en planvormers, kunnen er meteen mee aan de slag. Op CircuLaw staat algemene informatie maar ook voorbeelden hoe anderen het hebben aangepakt. Soms vind je zelfs een modeltekst die je direct kunt kopiëren naar jouw eigen situatie, bijvoorbeeld in een verordening of aanbestedingstekst.”

Kun je een voorbeeld geven van hoe dit werkt in de praktijk?

Arjan Hassing, Projectleider CircuLaw

“Stel je bent een ambtenaar bij de gemeente Weststellingwerf die tien procent houtbouw wil stimuleren. Dan vraag jij je bijvoorbeeld af: hoe kan ik dat afdwingen bij bouwbedrijven die gaan bouwen op onze grond? Dat streven kun je dan communiceren en aan de bouwers overlaten, maar het verleden heeft uitgewezen dat er dan niet automatisch meer duurzame keuzes worden gemaakt. Bedrijven hebben een stok achter de deur nodig. Bij CircuLaw vinden ambtenaren een lijst met instrumenten om circulariteit af te dwingen. Zij lezen dan bijvoorbeeld dat dit kan door eisen bij de gronduitgifte te stellen in de gemeentelijke omgevingsvisie. Ze vinden hiervan een voorbeeld waarin staat hoe de gemeente Amsterdam dit al heeft gedaan, compleet met een basistekst die al is gebruikt in de Amsterdamse omgevingsvisie.”

Hoe compleet zijn jullie dossiers? Kan ik alle instrumenten vinden en ook jurisprudentie?

“Je vindt veel instrumenten en ook jurisprudentie bij ons, maar het is natuurlijk nooit compleet. Ik denk dat je wat betreft houtbouw het leeuwendeel van het mogelijke instrumentarium vindt. Maar er komt altijd bij en we blijven dus aanvullen en actualiseren. We werken ook aan een beheerteam dat consequent wijzigingen van wet- en regelgeving en nieuwe jurisprudentie bijhoudt.”