Column Stephan van Hoof (VolkerWessels): ‘Gewoon doen’
17 april 2019
‘Circulair bouwen gaat ook over losmaken’
29 april 2019‘Niet slopen maar oogsten’ is het motto van Urban Mining New Horizon
'Niet slopen maar oogsten' is het motto van Urban Mining New Horizon
Sinds de oprichting in 2015, is ‘urban mining’ de corebusiness van New Horizon: op ‘natuurlijke momenten’ als renovatie, transformatie of sloop, worden bruikbare materialen en grondstoffen uit gebouwen gehaald om ze vervolgens geschikt te maken voor hergebruik. Volgens oprichter en CEO Michel Baars is die circulaire aanpak niet duurder, duurt het niet langer en is het bovenal veel leuker.
Baars verliet in 2015 adviesbureau SGS Search, om New Horizon op te richten. De term ‘urban mining’ die hij introduceerde om duidelijk te maken wat zijn bedrijf doet, sloeg zo aan dat de bedrijfsnaam inmiddels voluit New Horizon Urban Mining is. Daarnaast is er het Urban Mining Collective, dat bestaat uit partners als Stiho, Wavin, steenfabriek Douveren, de Ruttegroep, ABN AMRO en Thinkle die de stad eveneens als bron van bruikbare materialen en grondstoffen beschouwen. 'Naast gevestigde namen uit de bouwwereld, die zowel nieuwe als gebruikte (hybride) materialen leveren aan hun klanten, is het goed dat ook ABN AMRO erbij zit,' vindt Baars. 'In de Week van de Circulaire Economie hebben we in hun circulaire paviljoen Circle twee themadiscussies georganiseerd, over "De waarde van de Milieu Prestatie Gebouw (MPG)-waarde" en "Product as a service in de bebouwde omgeving". Pilots op dat gebied kun je pas opschalen als ook banken er in durven te investeren, terwijl die bij de beoordeling van het risicoprofiel van veelbelovende innovatieve concepten toch vooral geneigd zijn in de achteruitkijkspiegel te kijken. En dat terwijl, om die vergelijking door te trekken, de voorruit veel groter is. Banken spelen een belangrijke faciliterende rol bij de transitie van de lineaire naar de circulaire economie en dus is het goed om ze er waar mogelijk bij te betrekken.'
De stad als bron
Dat de stad een bron is van bruikbare materialen en grondstoffen, bracht New Horizon Urban Mining ook in 2018 voor het derde jaar op rij bij tientallen donorgebouwen’ in de praktijk: renovatie, transformatie of sloop werden aangegrepen om als ‘hoofdaannemer van de ontmanteling’ een onuitputtelijke stroom van bruikbare materialen en grondstoffen veilig te stellen voor de toekomst. Risicodragend en met behulp van mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. 'Wij slopen niet maar oogsten,' verzekert Baars ten overvloede. 'We weten nog niet goed wat we met oude vloerbedekking en systeemplafondplaten aan moeten en elektriciteitskabels mogen we niet hergebruiken, door een lobby van de kabelbranche. Maar verder is het indrukwekkend voor hoeveel gebruikte materialen en grondstoffen we ruim drie jaar na de start al nieuwe mogelijkheden weten te vinden, nadrukkelijk niet via recycling maar via circulair hergebruik in de bebouwde omgeving.'
Michel Baars, New Horizon - Foto: Marieke Odekerken
Nieuwe circulaire bouwstromen
In samenwerking met partners brengt New Horizon Urban Mining daarnaast zelf ook nieuwe circulaire bouwstromen op gang, met de Smart Liberator tot dusver waarschijnlijk als de meest aansprekende innovatie. 'Als enige machine ter wereld is de Smart Liberator in staat uit oud beton het oorspronkelijk grind, zand en cement gescheiden terug te winnen,' legt Baars uit. 'Dat is een baanbrekende innovatie, die in oktober op de Expo Real München terecht werd onderscheiden met de International Innovation Award. Als je nagaat dat alleen al in Nederland jaarlijks 16 miljoen kuub beton wordt geproduceerd en dat met name de cementproductie ervoor zorgt dat het maken van beton wereldwijd verantwoordelijk is voor 5 procent van alle CO2 emissie, kun je nagaan dat de Smart Liberator voor een revolutie in de betonwereld gaat zorgen. We hebben nu één machine draaien, eind 2019 moeten dat er zes zijn.'
Digitalisering en robotisering
Met de lancering van de circulaire bitumineuze dakbanen Citumen, dat is gemaakt van gerecycled bitumen, is in 2018 volgens Baars ook de dakbedekkingswereld op zijn kop gezet. En in 2019 volgt de bakstenenwereld, met een circulaire baksteen die van baksteenafval is gemaakt. 'We hebben er eerst voor gezorgd dat sloop geen kostenpost is maar juist waarde oplevert en voorzien de bouwwereld nu ook van circulaire bouwmaterialen die net zo goed en niet of nauwelijks duurder zijn dan hun lineaire voorgangers. Dat verklaart ook de enorme toename van de vraag.'
Nadrukkelijk een link leggend met de snelle digitalisering en robotisering van de samenleving, is Baars hoopvol over de haalbaarheid van de ambitie dat Nederland in 2050 circulair is. 'Niet dankzij maar ondanks de overheid', voegt hij er glimlachend aan toe.
‘Return to social’
Omdat een circulaire economie in de ogen van Baars ook een inclusieve economie hoort te zijn, is hij tevreden over de vliegende start die New Horizon Social Impact vorig jaar heeft gemaakt: het bedrijfsonderdeel dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt inzet, was in 2018 goed voor een ‘social return’ van één miljoen euro. 'In 2019 verwachten we een groei naar drie miljoen euro. We noemen het overigens liever geen "social return", maar "return to social"…'
Foto's: Marieke Odekerken