13 maart 2023
Slow the loop, oftewel maatregelen die de levensduur van producten verlengen, vormt een belangrijke strategie om de circulaire doelen te halen. Verjongingscrème voor asfalt is hier een mooi voorbeeld van.
Asfaltverjonging van pilots naar opschaling
Slow the loop, oftewel maatregelen die de levensduur van producten verlengen, vormt een belangrijke strategie om de circulaire doelen te halen. Verjongingscrème voor asfalt is hier een mooi voorbeeld van. Na jaren experimenteren en innoveren is de tijd rijp voor gebruik op grote schaal. Maar wat is verjongingscrème precies en hoe makkelijk is het opschalen?
Categorie: Achtergrond
Verjongingscrème is een soort spray die is ontwikkeld voor open asfalt. Dat maakt verjongingscrème geschikt voor de Nederlandse snelwegen, waar zeer open asfaltbeton (zoab) de norm is. Zoab is stiller en veiliger dan andere soorten asfalt, omdat regen minder opspat. Maar zoab heeft ook een nadeel: het gaat minder lang mee. De zwaar belaste rechterrijstroken moeten al na een jaar of 10 worden vernieuwd. Zo’n 5 tot 6 jaar later volgen de linkerrijstroken. Het opnieuw asfalteren is kostbaar, produceert veel CO2 en zorgt voor verkeershinder. Tijdens de werkzaamheden zijn rijstroken of zelfs de hele rijbaan langere tijd afgesloten.
Rafeling
Het is dus jammer dat zoab niet lang mee gaat. In ongeveer 85 tot 90% van de gevallen is steenverlies de reden waarom deze soort asfalt vernieuwd moet worden. Dit wordt ook wel rafeling genoemd. Eenvoudig gezegd bestaat zoab uit bitumen en steentjes. Het probleem is dat het bitumen – een soort bindmiddel – steeds brosser wordt. Dat gebeurt onder invloed van het verkeer en weersomstandigheden als zon, regen en vorst. De scheurtjes die zo ontstaan, leiden op termijn tot loslatende steentjes. Dat rijdt niet alleen minder comfortabel, maar vermindert ook de veiligheid van de weg. Daar zit niemand op te wachten.
Langere levensduur
Verjongingscrème pakt rafeling aan. Een sproeiwagen brengt het middel aan op de bovenste laag asfalt. Dit maakt het verouderde bindmiddel weer soepel, repareert (beginnende) scheurtjes in het bindmiddel en verstevigt de hechting tussen de stenen. Het resultaat? Het zoab gaat minstens 3 jaar langer mee! De voordelen van de langere levensduur zijn duidelijk: een kleinere vraag naar grondstoffen en energie, minder verkeershinder en lagere onderhoudskosten. De belasting van het milieu vermindert ook, want de CO2-uitstoot van het produceren en aanbrengen van een nieuwe laag asfalt wordt vermeden.
Experimenteren en testen
Tot nu toe is er vooral onderzoek gedaan naar verjongingsmiddelen voor asfalt. Bij Rijkswaterstaat loopt een onderzoeksprogramma waaraan marktpartijen en onderzoeksinstellingen meedoen. In samenwerking met de TU Delft zijn verschillende verjongingsmiddelen van marktpartijen jarenlang getest op proefvakken. Daarbij werd gekeken naar de werking, het effect en de veiligheid. De eerste crèmes zijn inmiddels gevalideerd en mogen grootschalig toegepast gaan worden op rijkswegen. Het eerste middel dat aan alle eisen voldeed is ‘Pentack’ van producent BMI Esha. In slechts 9 nachten is daarmee 400.000 m2 asfalt behandeld. Een stuk sneller dan bij volledige vervanging van asfalt!
Opschaling gaat niet vanzelf"
Lonende businesscase
Daarnaast blijkt uit nieuwe tests blijkt dat het effectief is om verjongingscrème een tweede keer aan te brengen. De resultaten zijn veelbelovend. De milieukostenindicator (MKI) én de uitstoot van CO2 dalen met 80% per vierkante meter. Ook nemen de life cycle costs (de totale kosten over de volledige levensduur van het asfalt) met 50 tot 70% af. Kortom, de circulaire businesscase ziet er goed uit voor verjongingscrème.
Opschaling gaat niet vanzelf
Ondanks de succesvolle experimenten, gaat opschaling niet vanzelf. Aan de ene kant heeft dat met de organisatie te maken. Bij Rijkswaterstaat moeten in totaal 11 grote werkprocessen worden aangepast om verjongingscrème op grote schaal te gebruiken. Dat begint met het constateren van beginnende schade en eindigt met het aanbrengen van de verjongingscrème. Aan de andere kant speelt het weer een belangrijke rol. Verjongingscrème aanbrengen kan alleen als het droog is. En het mag niet te warm of koud zijn. Daarom zijn met name de maanden april, mei, augustus en september geschikt, met altijd een risico dat werkzaamheden moeten worden uitgesteld als het weer tegenvalt. Toch zijn de voordelen van verjongingscrème zo groot, dat deze obstakels geen reden zijn om niet op te schalen. Dit jaar nog behandelt Rijkswaterstaat zo’n 90 tot 180 km snelweg.
Vergelijkbare middelen provincies en gemeenten
Verjongingscrème lijkt in de eerste plaats interessant voor Rijkswaterstaat en de provincies, omdat zij wegen met zoab beheren. Maar juist gemeenten kunnen het verschil maken. Zij beheren 80% van het Nederlandse wegennet, waarvan 58% bestaat uit asfaltwegen. Dit betreft vooral asfalt met dichte deklagen. Hiervoor zijn andere, maar vergelijkbare, verjongingscrèmes beschikbaar die de levensduur van het asfalt verlengen. Alle gemeenten samen kunnen dus ook een grote bijdrage leveren aan circulair wegenonderhoud!
Gerelateerde bronnen
CIRCUROAD: dé weg naar fossielvrij bitumen
Bron: Circulaire Bouweconomie
Circulair werken bij de A1 Apeldoorn-Twello
Bron: Rijkswaterstaat
Advies “concretiseren doelen circulaire GWW voor medeoverheden”
Bron: Transitieteam Circulaire Bouweconomie
9 maart 2023
Het grootste volledig houten woongebouw van Nederland is opgeleverd! Hout-modulebouwer Finch, De Groot Vroomshoop en woningcorporatie Woonwaard hebben het gebouw gerealiseerd in Alkmaar.
8 maart 2023
Voor gemeenten en provincies kan een uitkering aangevraagd worden voor de uitvoering van klimaat- en energiebeleid. Dit kan via de Tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE), voor de jaren 2023, 2024 en 2025.
7 maart 2023
De Europese Commissie heeft dit jaar een EIC Accelerator. Er zijn bedragen beschikbaar van maximaal €2.5 miljoen, op equity-basis gaat het om maximaal €15 miljoen.
6 maart 2023
Om de circulaire economie te bereiken moeten ook de complexe ketens ingrijpend veranderen. Dat vraagt om een sectorbrede benadering waarin meerdere partijen en schakels uit de keten zijn betrokken.
3 maart 2023
Het Nationaal Groeifonds kent 100 miljoen toe aan het programma Toekomstbestendige Leefomgeving. De inzet is de ontwikkeling van belangrijke nieuwbouw- en renovatieoplossingen. Andere speerpunten zijn het onderhouden, renoveren en toekomstbestendig maken van civiele infrastructuur.
2 maart 2023
Net als vorig jaar vragen wij je om de enquête in te vullen die het Transitieteam Circulaire Bouweconomie samen met Platform CB’23 en Cirkelstad heeft opgesteld. Welke (praktische) vragen over circulair bouwen spelen binnen de bouwsector waar antwoorden op moeten komen?
1 maart 2023
De werkconferentie Circulaire Bouweconomie van 25 januari 2023 was een eerste samenwerking tussen het Transitieteam Circulaire Bouweconomie, Platform CB’23, Cirkelstad en de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen. Met verschillende experts op het gebied van circulair bouwen hebben we het ‘basiskamp’ besproken.